Biologische klok betekenis

Biologische klok betekenis - We hebben allemaal een biologische klok. Een inwendige klok die in een specifiek deel van de hersenen zit, namelijk in het gebied achter je ogen. Dit is een aangeboren mechanisme dat ervoor zorgt dat een groot aantal belangrijke lichaamsfuncties volgens een vast ritme plaatsvinden.

Denk aan je ademhaling, je hartslag, je stofwisseling, je hormoonspiegels, je schommelingen in je lichaamstemperatuur en je slaap-waakritme. De biologische klok wordt meestal gelijk gezet door invloeden van buitenaf. Vooral daglicht is daarbij belangrijk, je ogen spelen hierbij dan ook een onmisbare rol.

Biologische klok ontregeld

Je biologische klok kan ook ontregeld raken, door bijvoorbeeld altijd laat naar bed te gaan, in ploegendienst te werken of door een jetlag. Ook de overgang naar zomer- en wintertijd kan je biologische klok van slag brengen.

Het duurt dan een paar dagen voordat je weer lekker in je vel zit. Doordat de biologische klok veel belangrijke lichaamsprocessen aanstuurt, beïnvloedt deze ook onze stemming en gedrag.

Dit is goed te merken aan alledaagse dingen. Je staat bijvoorbeeld makkelijker op als het buiten licht is en je valt beter in slaap als het donker is.

WIST JE DAT:  Je lichaamstemperatuur ook daalt in de nacht. Daarom hebben mensen soms moeite met inslapen na een activiteit die de lichaamstemperatuur verhoogt, zoals sporten of een warm bad.

Gevolgen biologische klok ontregeld

Als je biologische klok ontregelt is, kun je last hebben van de volgende dingen:

1. Een verstoord slaap-waakritme
2. Concentratieproblemen
3. Verstoring van je eetpatroon
4. Verstoring van je stoelgang, obstipatie of diarree
5. Gebrek aan energie
6. Hoofdpijn, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen

Biologische klok en zwangerschap

Wij, Nederlandse vrouwen, zijn gemiddeld de oudste moeders van de wereld. Gemiddeld krijgen we ons eerste kind als we ruim 29 jaar zijn. Hoger opgeleide vrouwen zijn zelfs vaak 33 jaar als ze hun eerste kind krijgen.

Door een studie, een carrière, verre reizen en een druk sociaal leven, lijkt de Nederlandse vrouw haar kinderwens voor zich uit te schuiven. Het late moederschap brengt echter wel risico's met zich mee.

Voor een vrouw is het biologisch gezien het best om een kind te krijgen tussen de 20 en 25 jaar. Dan is een vrouw het meest vruchtbaar en is het lichaam volgroeid. Boven de 30 jaar vermindert de vruchtbaarheid langzaam, vanaf  je 35 jaar snel en na je veertigste jaar is de kans om zwanger te raken erg klein.

Raak je toch na je 30e zwanger? Dan kan dit de kans vergroten op meerlingen, kinderen met een geboorteafwijking, zwangerschapscomplicaties, een miskraam en het niet aanslaan van vruchtbaarheidsbehandelingen.

Beïnvloed je biologische klok positief

Je biologische klok regelt dus je lichaamsprocessen, je stemming en je gedrag. We willen allemaal gezond oud worden, dus kunnen we maar beter goed voor onze biologische klok zorgen. Hoe kun je jouw biologische klok positief beïnvloeden?

• Voldoende slaap; slaap is nodig om geestelijk en lichamelijk gezond te blijven. Een comfortabele, veilige, rustige en donkere slaapplaats zijn belangrijk voor een goede nachtrust. Ook het vrij zijn van honger, dorst en zorgen helpen om goed te slapen. Vermijd ook cafeïne en alcohol voor het slapen gaan.
• Genoeg beweging; bewegen houd je niet alleen lichamelijk gezond, maar zorgt ook voor een betere geestelijke gesteldheid. Zo heb je minder last van depressies, door de stofjes serotonine en dopamine die tijdens het bewegen worden aangemaakt en vrijkomen in je hersenen. Ook verklein je de kans op geheugen- en concentratiestoornissen.
• Gezonde voeding; je hersenen gebruiken maar liefst 20% van alle energie van je lichaam en is dus een hongerig orgaan. Een tekort aan energie vermindert de werking van je hersenen. Energie komt uit vetten en koolhydraten. Voor de hersenen zijn vetzuren en B-vitaminen erg belangrijk.
• Training; blijf actief. Train regelmatig je hersenen door nieuwe dingen aan te gaan en te leren. Doe vooral activiteiten waar je plezier aan beleeft, want stress heeft een schadelijk effect op de hersenen. Ook het beoefenen van reken-, taal- of cijferspellen is een goede training voor je hersenen (al dan niet met de computer gespeeld).